Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục Ọc Sữa Ở Trẻ Mà Các Mẹ Nên Biết

Ọc sữa thường là nỗi lo ám ảnh của nhiều gia đình khi chăm sóc trẻ em và trẻ nhỏ. Dù cố gắng giữ cho bé ở trong tư thế đúng khi bú, kiên nhẫn vỗ nhẹ lưng để bé ợ hơi, nhưng chỉ cần một chút bất cẩn là bé lại bị ọc sữa. Hôm nay, hãy cùng Anmart Shop tìm hiểu nguyên nhân và những cách giảm ọc sữa ở trẻ trong bài viết dưới đây nhé.

I. Dấu hiệu trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh bị ọc sữa

Ọc sữa ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường là một nỗi lo không nguôi đối với nhiều gia đình. Cho dù đã nỗ lực giữ cho bé ở trong tư thế bú đúng cách, nhẹ nhàng vỗ nhẹ cho bé ợ hơi, nhưng vẫn gặp hiện tượng trẻ bị ọc sữa. Đặc biệt là khi mẹ phải vắt sữa để cho bé bú từ bình, việc này không chỉ tốn thời gian mà còn đôi khi không tránh khỏi tình trạng ọc sữa ngay cả khi sữa đã được chuẩn bị sẵn.

Phần lớn các mẹ bỉm thường nhầm lẫn giữa tình trạng bị ọc sữa và nôn trớ ở trẻ, hai tình trạng này là hoàn toàn khác biệt. Khi trẻ bị nôn trớ, thường xuyên có những cử động rặn mạnh, dẫn đến việc chất từ dạ dày bị bắn ra khỏi miệng với lực đẩy mạnh, lượng nôn cũng xảy ra nhiều hơn. Ngoài ra, trẻ có thể xuất hiện một số triệu chứng khác như sốt và quấy khóc, làm tăng thêm sự lo lắng từ bố mẹ.

II. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng ọc sữa ở trẻ

Tình trạng ọc sữa ở trẻ sơ sinh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có những yếu tố sau đây:

1. Trẻ bị do còn nhỏ

Ở giai đoạn từ 1-2 tháng tuổi, hệ thống tiêu hóa của trẻ vẫn đang trong quá trình phát triển, các van trong dạ dày hoạt động nhiều và đã tạo điều kiện cho việc nuốt hơi vào dạ dày khi trẻ đang bú sữa, gây cảm giác no trong khi ăn. Đặc biệt, nếu sau đó mẹ đặt bé nằm ở tư thế nghiêng, có thể dẫn đến khả năng trẻ bị ọc sữa.

Ngoài ra, việc cho bé bú sữa quá nhiều cũng khiến tình trạng ọc sữa diễn ra. Dạ dày của trẻ ở độ tuổi này chưa đủ mạnh để xử lý lượng sữa lớn, do đó, khi mẹ cho bé bú quá nhiều, dạ dày không kịp tiêu hóa, dẫn đến tình trạng sữa trào ra ngoài.

Để giảm nguy cơ trẻ bị ọc sữa, việc giữ cho bé ở tư thế đúng khi bú và kiểm soát lượng sữa bú là quan trọng. Mẹ cần chú ý đến tư thế nghiêng khi đặt bé sau khi ăn để giảm áp lực trọng bụng và hạn chế tình trạng ọc sữa trong giai đoạn quan trọng của sự phát triển tiêu hóa của trẻ.

2. Trẻ bị ọc sửa do nhiễm virus hoặc nhiễm khuẩn

Tắc nghẽn hoặc nhiễm trùng đường hô hấp thường là nguyên nhân gây ra tình trạng nôn mửa, đặc biệt là khi trẻ đang trải qua cơn ho. Chất nhầy từ cảm lạnh có thể chảy xuống phía sau cổ họng, kích thích dạ dày và gây kích thích cho phản xạ nôn.

Bệnh cúm dạ dày, một bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa do virus, cũng là một nguyên nhân phổ biến gây nôn mửa ở trẻ nhỏ. Khi virus hoặc vi khuẩn tấn công niêm mạc dạ dày hoặc ruột, trẻ có thể trải qua các triệu chứng như tiêu chảy, chán ăn, đau bụng và sốt. Trong nhiều trường hợp, em bé có thể ngừng nôn trớ sau khoảng 12-24 giờ.

Ngoài ra, các nhiễm trùng khác như nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm phổi, viêm màng não và thậm chí là nhiễm trùng tai cũng có thể gây ra tình trạng buồn nôn và ọc sữa ở trẻ sơ sinh. Việc theo dõi các triệu chứng và thăm bác sĩ khi cần thiết rất quan trọng và đảm bảo sức khỏe của em bé được chăm sóc đúng cách.

3. Các nguyên nhân khác

Bên cạnh các nguyên nhân trên, nếu mẹ không giữ cho bé bú đúng tư thế, trẻ có thể nuốt phải nhiều hơi vào dạ dày, tạo điều kiện cho sự ọc sữa sau khi bú.

Thời gian bú hay lượng sữa cũng đều là yếu tố có thể làm tăng nguy cơ trẻ sơ sinh bị ọc sữa. Chính vì vậy, việc cân đo đong đếm thời gian cho trẻ uống và lượng sữa khi pha cũng rất quan trọng.

Trong những tháng đầu đời, việc trẻ sơ sinh ọc sữa thường có thể liên quan đến dị ứng với protein trong sữa mẹ hoặc sữa công thức. Các dạng dị ứng này có thể gây kích thích cho dạ dày và dẫn đến tình trạng nôn mửa hoặc ọc sữa ở trẻ sơ sinh.

III. Trẻ bị ọc sữa có nguy hiểm không?

Ọc sữa là những hiện tượng phổ biến xuất hiện ở các em bé trong những tuần đầu sau khi chào đời, đặc biệt sau khi bé vừa ăn xong hoặc trong tình trạng bé xoay chuyển người. Việc bé trớ ra sữa dạng cục có thể tạo cảm giác sợ sệt và khiến bé khóc nhiều hơn.

Một điều bạn nên lưu tâm là ọc sữa thường tự giảm đi hoặc hết sau khoảng 6-24 giờ mà không cần dùng biện pháp đặc biệt nào. Quan trọng nhất là bé vẫn khỏe mạnh và tiếp tục phát triển về cân nặng. Trong trường hợp này, ba mẹ không cần phải lo lắng quá mức vì đây là phản xạ tự nhiên của hệ tiêu hóa đang phát triển và thích ứng của trẻ.

Nếu tình trạng ọc sữa ở trẻ ngày càng trở nên nghiêm trọng khi bé lớn hơn, đặc biệt là khi xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo như đau bung, trạng thái lơ mơ, co giật, miệng khô, nôn trớ liên tục, ít nước mắt,... thì bạn nên đưa bé đến thăm bác sĩ ngay lập tức để có lời khuyên chi tiết và sự điều chỉnh thích hợp.

IV. Nên làm gì khi trẻ bị ọc sữa?

Trường hợp em bé ọc sữa thường liên quan đến việc bú hơi nhiều, đặc biệt là khi sử dụng bình sữa có dùi lỗ to. Trường hợp này, có thể áp dụng một số biện pháp để giảm thiểu tình trạng bé bú hơi quá mức và làm cho sữa đầy núm vú:

▸ Sử dụng dùi lỗ nhỏ hơn: Chọn bình sữa có dùi lỗ nhỏ hơn để giảm lượng hơi bú vào bình để kiểm soát lượng sữa và hơi khi bé đang bú.

▸ Theo dõi bình sữa: Khi bé đang bú, lưu ý theo dõi bình sữa để phát hiện có sự sủi bọt lớn xuất hiện hay không, nếu có nhiều sủi bọt, đó có thể là dấu hiệu bé đang hút hơi nhiều.

▸ Hạn chế đường thở của bé: Khi đặt dùi bình sữa, hãy tránh đặt trực diện vào đường thở của bé để giảm nguy cơ bé bú hơi quá mức.

Biện pháp nhỏ này có thể giúp kiểm soát tình trạng bé bú hơi nhiều và giảm nguy cơ trớ sữa. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài và gây khó khăn cho bé, nên thảo luận với bác sĩ để có giải pháp và hỗ trợ chăm sóc phù hợp.

V. Hướng dẫn cách giảm ọc sữa ở trẻ sơ sinh

1. Giữ trẻ tư thế thẳng và không xoay chuyển người sau khi ăn

Trẻ sơ sinh thường dễ nuốt hơi vào trong lúc đang bú mẹ bởi hệ tiêu hóa chưa được hoàn thiện và điều này dễ dẫn đến tình trạng ọc sữa, đặc biệt là khi bé được nằm xuống ngay sau khi ăn. Để giảm nguy cơ ọc sữa cho trẻ sơ sinh, mẹ có thể thực hiện:

▸ Không cho bé nằm ngay sau khi ăn, giữ bé ở tư thế đứng hoặc ngồi có thể giúp dạ dày của bé không bị chịu áp lực và giảm nguy cơ ọc sữa.

▸ Đối với trẻ sơ sinh có tình trạng ọc sữa, nôn trớ, mẹ có thể giữ bé trong tư thế đặt đầu bé dựa vào ngực mẹ khi bé ngồi trên đùi của mẹ. Giữ bé trong tư thế này trong khoảng 30 phút sau khi ăn có thể giảm áp lực trên dạ dày và giúp sữa được tiêu hóa hiệu quả hơn.

Những biện pháp này có thể giúp giảm nguy cơ ọc sữa và tạo điều kiện tốt nhất cho hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh đang trong giai đoạn phát triển.

2. Chia đều liều lượng ăn ở trẻ

Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh, so với những bé lớn, là một hệ thống non nớt có dung tích rất nhỏ vì thế mẹ bỉm có thể cho bé bú sữa theo lần nhỏ và thường xuyên hơn.

Thay vì cho bé bú một lượng sữa lớn trong mỗi lần ăn, mẹ có thể tăng số lần bú và giảm lượng sữa mỗi lần, nhằm đảm bảo bé nhận đủ chất dinh dưỡng. Mặc dù phương pháp này có thể giúp bé tiêu hóa nhanh chóng và dễ dàng hơn, nhưng cũng đồng nghĩa với việc mẹ sẽ phải đầu tư thêm nhiều công sức.

3. Cho bé ngủ ở tư thế dễ chịu

Trẻ sơ sinh thường xuyên bị ọc sữa và nôn trớ có thể khiến chúng tỉnh giấc giữa đêm, đặc biệt là khi trẻ nằm ngửa. Nằm ngửa không tạo ra đủ trọng lực để giữ thức ăn xuống trong dạ dày, góp phần làm tăng khả năng ọc sữa.

Tuy nhiên, nếu bé của bạn vẫn ngủ tốt và không gặp vấn đề nào đáng kể, có thể không cần thay đổi nếp ngủ hiện tại của bé. Mỗi trẻ có tư thế ngủ khác nhau và quan trọng nhất là đảm bảo bé có không gian ngủ an toàn và thoải mái.

Nếu bạn đang gặp phải vấn đề về ọc sữa và nôn trớ, có thể thử một số biện pháp như giữ bé nằm ngửa trong thời gian ngắn sau khi ăn hoặc tăng thời gian giữ bé thẳng đứng sau khi ăn.

4. Bổ sung canxi cho bé

Triệu chứng ọc sữa ở trẻ, nôn trớ, vặn mình và khó ngủ mỗi đêm có thể là dấu hiệu cho thấy bé có thể đang thiếu canxi trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Canxi đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của xương và răng, cũng như trong nhiều quá trình sinh học khác của cơ thể.

Để giúp bé có đủ canxi, bổ sung canxi đầy đủ là một cách tốt nhất, mẹ bỉm hãy thay đổi chế độ ăn của bé, thêm thực phẩm giàu canxi như sữa, sữa chua, cà chua, rau xanh, và cá hồi. Ngoài ra, cũng có thể xin lời khuyên từ bác sĩ để xác định liệu pháp bổ sung canxi phù hợp và an toàn cho bé. Quan trọng nhất là theo dõi và đảm bảo rằng bé đang được cung cấp đủ canxi cần thiết để phát triển mạnh mẽ và có một giấc ngủ ngon.

5. Cho bé bú đúng cách

Quy trình cho bé bú theo thứ tự từ vú trái trước, sau đó chuyển sang vú phải có thể giúp giảm nguy cơ ọc sữa và nôn trớ. Bởi khi bé bú vú trái trước, dạ dày của bé đã đựng nhiều sữa hơn và việc nằm nghiêng về bên trái khi chuyển sang bú vú phải có thể giúp sữa dễ dàng xuống và lưu giữ trong dạ dày bé mà không bị trào ngược ra ngoài.

Nếu mẹ đang sử dụng bình sữa, hãy giữ cho đầu vú luôn đầy sữa để tránh tình trạng bình sữa nằm nghiêng, từ đó giảm nguy cơ trào ngược sữa, ọc sữa ở trẻ.

Nếu bé khóc khi đang bú, mẹ nên ngừng ngay để tránh bé nuốt nhiều hơi và làm căng dạ dày, từ đó tăng khả năng trào ngược. Bố mẹ cũng nên tránh chọc bé cười quá nhiều bởi cũng có thể khiến bé trớ sữa ra ngoài.

Bên cạnh đó, mẹ nên chú ý đến lượng sữa mà bé bú để tránh làm căng dạ dày và tăng nguy cơ nôn trớ.Cho bé ăn dặm với một lượng thức ăn mới cũng cần sự cẩn trọng để giảm nguy cơ tiêu hóa ngược không mong muốn, mẹ có thể bắt đầu với một lượng nhỏ thức ăn mới và sau đó tăng dần theo thời gian để kiểm soát sự thích ứng của bé.

Tình trạng ọc sữa ở trẻ sơ sinh là một vấn đề phổ biến mà các gia đình khi có trẻ sơ sình thường xuyên gặp phải. Việc hiểu rõ cách xử lý tình trạng ọc sữa là quan trọng để đảm bảo an toàn cho bé.

Ngoài việc áp dụng các biện pháp xử lý đúng đắn khi trẻ sơ sinh gặp vấn đề ọc sữa, cha mẹ cũng cần chú ý đến việc lựa chọn loại sữa phù hợp. Sử dụng sữa có đặc tính đạm mềm, hạt nhỏ tự nhiên, và êm dịu với hệ tiêu hóa nhạy cảm của trẻ là quan trọng, đặc biệt là khi trẻ sử dụng sữa công thức.

Hy vọng với bài viết chia sẻ về ọc sữa ở trẻ, Anmart Shop đã giúp bạn có thêm nhiều kiến thức để chăm sóc trẻ sơ sinh an toàn hơn.Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về thông tin của sản phẩm khác, hãy liên hệ với Anmart Shop để được hỗ trợ.

>>> Bài viết liên quan: Cách pha sữa Aptamil đúng cách